ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง และ วิธีปลูกผักออแกนิค

   

ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง 

และ

วิธีปลูกผักออแกนิก

แนวคิดเศรษฐกิจพอเพียง ปรัชญาเศรษฐกิจที่ทำได้จริง  

= เศรษฐกิจพอเพียง เป็นกรอบแนวคิด ซึ่งมุ่งให้ทุกคนสามารถพึ่งพาตัวเองได้ รวมถึงการพัฒนาให้ดียิ่งขึ้น จนเกิดความยั่งยืน คำว่า พอเพียง คือ การดำเนินชีวิตแบบทางสายกลาง โดยตั้งอยู่บนหลักสำคัญสามประการ คือ ความพอประมาณ ความมีเหตุผล และการมีภูมิคุ้มกันที่ดี

ความพอประมาณ

คือ การดำรงชีวิตให้เหมาะสม ซึ่งเราควรจะมีความพอประมาณทั้งการหารายได้ และพอประมาณในการใช้จ่าย ความพอประมาณในการหารายได้ คือ ทำงานหารายได้ด้วยช่องทางสุจริต ทำงานให้เต็มความสามารถ ไม่เบียดเบียนผู้อื่น ส่วนความพอประมาณในการใช้จ่าย หมายถึง การใช้จ่ายให้เหมาะกับฐานะความเป็นอยู่ ไม่ใช้จ่ายฟุ่มเฟือยหรือใช้จ่ายเกินตัว และในขณะเดียวกัน ก็ใช้จ่ายในการดูแลตนเอง และครอบครัวอย่างเหมาะสม ไม่อยู่อย่างลำบาก และฝืดเคืองจนเกินไป

 
  

ความมีเหตุผล

ไม่ว่าจะเป็นการทำธุรกิจ หรือการดำรงชีวิตประจำวัน เราจำเป็นต้องมีการตัดสินใจตลอดเวลา ซึ่งการตัดสินใจที่ดี ควรตั้งอยู่บนการไตร่ตรองถึงเหตุ รวมทั้งคำนึงถึงผลที่อาจตามมาจากการตัดสินใจอย่างรอบคอบ ไม่ใช่ตัดสินใจตามอารมณ์ หรือจากสิ่งที่คนอื่นบอกมาโดยปราศจากการวิเคราะห์

  

การมีภูมิคุ้มกันที่ดี

คือ การเตรียมตัวให้พร้อมรับกับความเปลี่ยนแปลง ในโลกที่ไม่มีอะไรแน่นอน ทั้งสภาพลม ฟ้า อากาศที่ไม่เอื้ออำนวยต่อการทำเกษตร การเปลี่ยนแปลงในบริษัทคู่ค้า การเลิกจ้างพนักงานในบริษัทใหญ่ หรือแม้แต่ความไม่แน่นอนของสถานการณ์ทั้งในและต่างประเทศที่มีผลต่อการลงทุน เราจึงจำเป็นต้องเรียนรู้ที่จะดำรงอยู่ได้ด้วยการพึ่งพาตนเอง และตั้งอยู่ในความไม่ประมาทอยู่เสมอ เช่น เตรียมแผนสำรองสำหรับแต่ละสถานการณ์ การมีรายได้หลายทางเพื่อลดความเสี่ยงในวันที่ถูกเลิกจ้าง หรือการกระจายความเสี่ยงในการลงทุน

จะเห็นได้ว่า แนวคิดเศรษฐกิจพอเพียงนั้น เป็นแนวคิดที่ตั้งอยู่บนความไม่ประมาท ด้วยการใช้ความรู้และคุณธรรม เพื่อให้เกิดการพึ่งพาตัวเองได้ และเผื่อแผ่ไปถึงสังคม ซึ่งเราสามารถนำหลักการปฏิบัติไปปรับใช้ได้ทั้งในชีวิตการทำงาน และการดำรงชีวต

วิธีปลูกผักกออแกนิค

สำคัญที่สุดก็คือดิน ดินคือกุญแจสำคัญของการปลูกผักสวนครัว เพราะดินที่ใช้ปลูก ดินดีปลูกอะไรก็งาม สูตรผสมดินมาคือใช้ดิน ผสมปุ๋ยคอกมูลวัว ใส่ใบไม้แห้งที่เก็บจากสวนหน้าบ้าน ใส่ใบไม้สด รดน้ำหมักชีวะภาพหรือEM ช่วยย่อยใบไม้สด เติมกากน้ำตาลเป็นอาหารให้จุลินทรีย์ ผสมไว้ประมาณ 2 อาทิตย์ ก็ใช้ได้ พอปลูกผักแล้วเห็นความต่างอย่างชัดเจนผักฟูสวยอย่างเห็นได้ชัด ดินสำหรับปลูก รวมถึงดินเพาะเมล็ดด้วย บางคนอาจจะให้ความสำคัญเฉพาะตอนที่ปลูกลงแปลงเท่านั้น แต่คิดว่าผักที่จะสวยงามเติบโตดี ต้องเริ่มจาก เมล็ดที่สมบูรณ์งอกอยู่ในสิ่งแวดล้อมที่เหมาะสม” ตั้งแต่ขั้นตอนการเพาะต้นอ่อน หากรากที่งอกใหม่ไม่แข็งแรง ไปเจอดินดีแค่ไหนก็โตไม่เต็มที่ แต่ถ้ารากดี เจอดินดี ก็โตเร็ว จึงผสมดินให้ได้ธาตุอาหารครบตั้งแต่ตอนเป็นต้นกล้าเลย

 การประยุกต์ใช้เศรษฐกิจพอเพียง

  การประกอบอาชีพด้านการเกษตร ควรดำเนินชีวิตโดยใช้ทรัพยากรที่มีอยู่ ด้วยความรู้ ความสามารถ เพื่อให้เกิดการพออยู่พอกิน ก่อให้เกิดความสุขสบายภายในครอบครัว และหากเหลือจากการดำรงชีพจึงค่อยนำไปแจกจ่ายและขายต่อ เพื่อเป็นรายได้และเก็บออมเป็นเงินทุนต่อไป ซึ่งอาชีพเกษตรที่ดีอาจดำเนินการดังนี้

1. ทำไร่นาสวนผสม เพื่อเป็นจุดเริ่มต้นของเศรษฐกิจพอเพียง ซึ่งนอกจากจะได้พืชผักปลอดสารพิษแล้ว ก็ยังประหยัดค่าใช้จ่ายไปได้มากอีกด้วย
2. ปลูกผักสวนครัวไว้กินเอง เพื่อลดรายจ่ายด้านอาหารในครอบครัว
3.  เลือกใช้ปุ๋ยคอก ทำปุ๋ยหมักใช้เองร่วมกับปุ๋ยเคมี เพื่อเป็นการลดรายจ่ายและช่วยปรับปรุงบำรุงดินให้ดีขึ้น
4. ปลูกต้นไม้เพื่อใช้สอยอย่าง สะเดา มะขาม และปลูกผลไม้ไว้กินเอง
5. เพาะเห็ดไว้กินเอง
6. ปลูกพืชสมุนไพรไว้เป็นยาสามัญประจำบ้าน
7.  เลี้ยงไก่ เลี้ยงเป็ดไว้กินไข่ และเก็บขาย
8. เลี้ยงปลาในร่องสวน และนาข้าวทำนา
9.  เลี้ยงหมู เลี้ยงวัวทำก๊าชชีวภาพจากมูลหมูหรือวัวเพื่อใช้เป็นพลังงานในครอบครัว
10.  ทำปุ๋ยน้ำ ฮอร์โมนไว้ใช้ในนาและสวนเอง
11.  พืชผลทางการเกษตร ปลา ไข่ เก็บไว้กินเพียงพอ เหลือจึงแจกและจำหน่าย

หากเกษตรกรทำได้แบบนี้ก็จะสามารถพึ่งพาตนเองได้อย่างแน่นอน   
     

ข้อมูลที่ไปสัมภาษณ์

ความคิดของชาวบ้านที่คิดยังไงกับการทำเศรษฐกิจพอเพียง

ชาวบ้าน : คือว่าเราไปทำงานที่อื่นมันก็ไม่ได้เงินเท่าที่ควร มันค่าใช้จ่ายเยอะก็เลยหันกลับมาทำเศรษฐกิจพอเพียง ตอนแรกก็ไม่คิดอยากทำหรอก แล้วพอดีมีโครงการของในหลวงบอกว่าให้ไปอบรม ก็เลยไปดู แล้วก็มาทำดู มันก็ได้ผลดีจริงๆ
ชาวบ้าน : คิดว่าเป็นการเริ่มต้นการทำงานแบบใหม่ แล้วก็อยากจะลองเปิดโอกาสให้ตัวเองทำอะไรใหม่ๆด้วย แล้วก็ใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์

สิ่งที่ทำให้คุณหันมาทำเศรษฐกิจพอเพียง ปัจจัยไหน

ชาวบ้าน : ปัจจัยอีกอย่างก็ เห็นตัวอย่างที่ในหลวงท่านทำให้ดูว่ามันทำแบบนี้ได้จริงๆ แล้วพวกเราก็เลยมาช่วยกันทำ แล้วมันเหมือนกับที่ท่านบอกจริงเลย เดินตามรอยท่าน ผลออกมามันก็ได้ดี ถึงจะยังไม่ 100 % แต่ก็ยังดี ก็ประมาน 50-60 %นี่แหละ
ชาวบ้าน : ต้องบอกก่อนนะคะว่าทางเรา ทำการปลูกผักออร์แกนิคนะคะ ก็เห็นว่าตอนนี้คนส่วนใหญ่เริ่มไส่ใจในเรื่องของการกิน ในเรื่องสุขภาพมากขึ้น เราก็เลยลองตัดสินใจ มาทำปลูกผักออร์แกนิคเผื่อสุขภาพค่ะ

วิธีปลูกผักออร์แกนิคและการดูแล

ชาวบ้าน : ขั้นต้นไหม่ๆ มันก็ยากพอสมควร เราก็ต้องเตรียมอุปกรณ์หลายๆอย่าง เตรียมนู้นเตรียมนี่ แล้วทีนี้กว่าจะมาเป็นผักออร์แกนิคได้ มันก็ต้องใช้เวลาอยู่พอสมควรค่ะ มันถึงจะมาเป็นผักออร์แกนิคได้ แต่ผลผลิตออกมามันก็ ดีจริงๆ ถึงได้ลองมาทำ
ชาวบ้าน : ขั้นตอนของการปลูกผักออร์แกนิคนี้ เราก็จะมี เราปลูกในฟองน้ำ จะใช้ระบบน้ำหมุนเวียน ใช้เวลาประมาณ 45 วันเราก็สามารถเก็บขายได้แล้ว
และในการดูแลผักออร์แกนิค
ชาวบ้าน : ไม่ยากค่ะคือ เราปลูกผักออร์แกนิคนี้ เราก็จะเราก็จะปลูกในท่อ เพียงเราใช้น้ำใส่ในถังไว้แล้วก็เอาปุ๋ยน้ำลงไป ก็ประมาณ 10 กว่าวันก็เอาปุ๋ยลงไปในถังน้ำอีกครั้งนึง ใช้ปุ๋ยสูตร A และ สูตร B แล้วก็ไม่ต้องไปดูแลมากมาย คือเราใช้ระบบน้ำหมุนเวียนแล้วเราก็ไม่ต้องไปดูแลอีกเลย
และถ้าเราใส่ใจและก็ศึกษาดีๆนะคะ เราก็จะรู้ว่าเรื่องแสงเนี่ยมีส่วนสำคัญในการปลูกผักและการให้ปุ๋ยให้เขานะคะ หรือว่าการรดน้ำ หลายสิ่งหลายอย่าง ล้วนเป็นส่วนประกอบในการที่จะปลูกผักได้ออกมามีคุณภาพดี และก็ไม่ว่าจะเป็น ดีต่อสุขภาพเรา และสุขภาพของผู้บริโภคด้วย

ผักออร์แกนิคมีข้อดีอะไร คุณถึงตัดสินใจที่จะลงทุนทำมัน

ชาวบ้าน : ข้อดีก็อย่างที่บอกว่า เราไม่ต้องกินสารพิษเข้าไป แล้วอีกอย่างเราก็ได้ประโยชน์ด้วย สมมุตว่าเราจะกินผักอันนี้ เราก็ไม่ต้องคิดว่า เอ๊ะ เราจะได้กินผักปลอดสารพิษ วันนี้เราจะได้กินพิษเข้าไปหรือป่าวมันก็ทำให้เรารู้สึกว่า ร่างกายเราก็แข็งแรงดี สุขภาพก็ดี เรากินแบบสบายใจ ไม่ต้องคิดมากค่ะ
และ มันปลูกง่ายราคาดีด้วย ผักปลอดสารพิษราคาดีนี้ก็ประมาณ เราปลูกผักมันกิโลละ 100 บาท ถ้าเข้าในห้างเขาก็จะประมาณ 150 บาทถ้าขายตามบ้านก็ประมาณ 50-100 บาท

คุณคิดว่าการทำเศรษฐกิจพอเพียง ทำให้ชีวิตคุณดีขึ้นไหม หรือดีขึ้นอย่างไรบ้าง

ชาวบ้าน : ดีขึ้นตรงที่เราสามารถพึ่งพาตัวเองได้ และเราก็สามารถนำผักออร์แกนิคไปขายและก็สร้างรายได้ให้กับครอบครัวด้วยค่ะ และในกรณีของอีกคน อันนี้ก็รู้สึกว่าดีขึ้นมากๆเลยค่ะ เพราะเราได้ประหยัดค่าใช้จ่าย แต่ก่อนนี่เราไปตลาดเราก็ต้องชื้อผักใช่ไหม ชื้อผักทีนึง ทีละ 50-60 บาท ทีนี้เราก็ประหยัดไอ้เงิน 50-60 นี่เราก็เอามาหยอดออมสินได้ เพราะว่า เงินที่เราไปชื้อผักเนี่ย เราเอามาหยอด เพราะเรากินผักของเราเองเราก็ได้หยอดออมสินไว้ วันละ 50 บาท สมมุตว่าเราชื้อผัก 50 บาทเราก็เอาเงิน 50 บาทนี้มาหยอดกระปุกออมสินไว้

วีดีโอลงพื้นที่การทำงาน

ข้อมูลที่หาจากหนังสือห้องสมุดมหาวิทยาลัยรังสิต

 เดินตามรอยเท้าพ่อ...เศรษฐกิจพอเพียง

สรุป : เศรษฐกิจพอเพียง หรือ ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ของในหลวงของเราไม่ได้สร้างขึ้นมาด้วยความว่างเปล่า หรือเป็นเพียงจิตนาการอย่างเดียว แต่เกิดขึ้นมาจากการทดลองปฏิบัติจริงขิงในหลวงมาเป็นเวลาหลายสิบปี และทฤษฎีหรือปรัชญานี้ พิสูจน์ได้ว่าสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในกิจการต่างๆได้ ไม่ว่าเป็นบุคคล ชุมชน ภาครัฐ ภาคเอกชนหรือแม้กระทั้งสถาบันการศึกษา ไม่เฉพาะแต่เกษตรเท่านั้นตามที่คนเข้าใจ และการที่จะนำไปประยุกต์ใช้ให้ได้ผล ควรจะอยู่กับเงื่อนไข 2-3 ประการคือ ทฤษฎีนี้มีพื้นฐานที่มั่นคงจึงต้องเข้าใจในหลักการให้ชัดเจน และ  นำไปใช้ในภาคปฏิบัติ และยังสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในเชิงเศรษฐศาสตร์ หรือ การวิจัยและพัฒนานั้น

หากถามว่าเศรษฐกิจพอเพียงนี้ ในหลวงท่านเริ่มทำที่ใดเป็นที่แรก ขอเรียนว่า พระองค์ท่านทรงทำตามปรัชญานี้มาหลายสิบปี ที่ใดเป็นแ่งแรกพูดลำบาก โดยประมาณ พ.ศ. 2515-2516 นำมาให้เห็นว่าพระองค์ท่านมีพระราชปณิธาน ที่จะให้คนไทยให้มีสถานภาพพอมีพอกินเป็นลำดับแรกก่อน เลยนำคำพระราชดำรัส พ.ศ. 2517 ให้ท่านทั้งหลายได้ฟัง คือท่านทรางทำมาแล้ว ทรงแนะนำคือ การที่จะพัฒนาตัวเองหรือทำการพัฒนาที่ไหนก็ตาม พระองค์ท่านให้ทำตามลำดับเป็นขั้นเป็ฯตอน ไม่ใช่จะไปกระโดดเป็นโครงการใหญ่ๆ การที่จะทำอะไรต้องทำเป็ฯลำดับขั้นตอน เป็ฯพื้นฐานของเศรษฐกิจพอเพียง มีภูมคุ้มกัน ก้าวไปทีละขั้น ใชัลักษณะนี้มา 25 ปี ได้แล้ว

บรรณานุกรม

ในหลวงรัชกาลที่ 9 คำสอนในหลวง ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช. วิธีสืบค้นวัสดุสารสนเทศ. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก :https://www.krungsri.com/bank/th/plearn-plearn/practical-self-sufficient-economy-philosophy.html. [วันที่ค้นหาข้อมูล : 25 กุมภาพันธ์ 2562]
ฝบก.113 

จัดทำโดย. ฝ่ายบริการเผยแพร่ทางไกล สำนักการศึกษาต่อนื่อง มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช . พิมพ์ที่.โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช
จิราพัฒน์.เทียมจันทร์ ศรีสุยง.แก้ว.  ชาวบ้านที่ทำเศรษฐกิจพอเพียง[ปลูกผักออร์แกนิค]ที่บ้านตัวเอง. อำเภอจังหาร จังหวัดร้อยเอ็ด. สัมภาษณ์.  28 กุมภาพันธ์ 2562

แนวคิดในการเลือกหัวข้อ
- หัวข้อนี้เป็นสิ่งที่เราชอบและอยากลงมือทำ เราเลยได้ไปศึกษาข้อมูลนี้มา และในปัจจุบันคนส่วนมากหันมาทำเศรษฐกิจพอเพียงมากขึ้น รักสุขภาพมากขึ้นเลยทำการปลูกผักออร์แกนิกกินเอง เลยทำให้ฉันสนใจในการเลือกที่จะศึกษาหาข้อมูล และอยากเผยแพร่ให้ทุกคนได้รู้ว่าดีแค่ไหน

วัตถุประสงค์ของงาน
- อยากให้ทุกคนได้รู้จักกับเศรษฐกิจพอเพียงมากขึ้น ได้ศึกษาหาความรู้ และนำเศรษฐกิจพอเพียง การปลูกผักออร์แกนิก ไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวัน ทำให้มีรายได้และลดการใช้จ่ายบางส่วนลงไป

วิธีการได้มาซึ่งข้อมูล   

-การเลือกแหล่งสารสนเทศ : ในเขตหมู่บ้านที่มีโครงการเศรษฐกิจพอเพียง และสอบถามผู้เชี่ยวชาญ ผู้รอบรู้ในการปลูกผักออร์แกนิก และสอบถามจากผู้เชี่ยวชาญนั้นโดยตรงจึงได้ข้อมูลที่ต้องการมาเผยแพร่ 

- วิธีการรวบรวมสารสนเทศ : ไปสัมภาษณ์ผู้เชี่ยวชาญในด้านการทำเศรษฐกิจพอเพียง ลงพื้นที่ไปที่ ที่ทำเศรษฐกิจพอเพียง การปลูกผักออร์แกนิค ไปลงมือลองทำด้วยตัวเอง และได้ข้อมูลมาตามที่ต้องการ

- วิธีการประเมิน และคัดเลือกสารสนเทศมาใช้ : ข้อมูลข้างต้นนี้ก็เป็นข้อมูลที่น่าเชื่อถือได้ ศึกษามาจากผู้เชี่ยวชาญทางด้านการปลูกผักออร์แกนิกโดยตรง และชาวบ้านคนที่ทำเศรษฐกิจพอเพียงอีกด้วย  และเป็นสิ่งที่เราสนใจ เราเลยนำมาใช้และตรงกับสิ่งที่เราต้องการที่จะทำ Blog นี้ขึ้นมา  
- วิธีการเรียบเรียง ปรับแต่ง และนำเสนอสารสนเทศ : มีการไปลงพื้นที่ตามหมู่บ้าน และลงมือทำ เลยได้ข้อมูลเนื้อหามานำเสนอให้ทุกคนได้รับข้อมูลที่น่าเชื่อถือได้ และมีการปรับแต่งรูปภาพและคำพูดในการสื่อสารข้อมูลออกมาให้สมบูรณ์และเข้าใจง่ายมากขึ้น

ปัญหาและอุปสรรคที่เกิดขึ้นระหว่างดำเนินงาน

- ไม่มีปัญหาเลย เพราะว่า ชาวบ้านที่เราไปสัมภาษณ์ก็เป็นคนที่เรารู้จัก และพร้อมจะให้ข้อมูลความรู้ได้ตลอด และการทำงานชิ้นนี้ก็เป็นรื่องที่ชอบ และครอบครัวของฉันก็ทำอยู่ เลยทำให้ทุกอย่างราบรื่นไปด้วยดี

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.